امروزه بیشتر مردم از برنج سفیدی استفاده می‌کنند، که آن را در کارگاه تولیدی تقلیل داده‌اند؛ به همین خاطر ممکن است داری مواد مغذی زیادی برای سلامتی نباشد. سبوس برنج، دارای خاصیت و مواد مغذی فراوانی است که مزایای مصرف آن برای سلامتی ما بی‌شمار است. در این مقاله سایت «برنج‌اول» قصد داریم شما را با تعریف سبوس و فایده شگفت‌آور آن آشنا کنیم. در ادامه توضیحاتی را خواهیم داد.

سبوس برنج چیست؟

برنجی که ما بر روی سفره غذایی خود داریم، دارای سه پوسته بیرونی، میانی و درونی است. پوسته بیرونی آن همان پوست سفت و سختی است که به آن شلتوک می‌گویند و در کارخانه شالیکوبی تبدیل به دکوب می‌شود. پوسته میانی آن که قبل از الک کردن برنج گرفته می‌شود، به آن سبوس برنج گفته می‌شود.

برنج دارای سه پوسته است. پوسته بیرونی دکوب، پوسته میانی سبوس، پوسته درونی برنج قهوه‌ای!

همچنین پوسته درونی و داخلی برنج، که لایه نازکی از آرد سبوس در خود دارد، و چسبیده به برنج است؛ و اغلب آن را با نام برنج قهوه‌ای می‌شناسیم. البته برنج قهوه‌ای و خواص فوق‌العاده آن در صفحه اختصاصی محصول قابل بررسی و بحث است.

تولید سبوس برنج

با بروز شدن دستگاه‌های کارخانه شالیکوبی، مراحل تبدیل شالی به برنج سفید، افزایش یافته است. شالی‌ها در فرآیندی با گذر از دستگاه پوستکن، شلتوک یا دکوب از آن جدا می‌شود. سپس توسط دستگاه خردکن، دکوب و سبوس نرم از هم تفکیک می‌شوند. تقریباً اکثر مواد ویتامین برنج در لایه نازک درونی برنج و لایه میانی، یعنی همان سبوس قرار گرفته است.

برنجی که دارای پوسته درونی سبوس باشد، برنج قهوه‌ای است. همچنین برنجی که هر سه پوسته آن گرفته شود و از دستگاه سفیدکن با کشیدن سوهان بر روی برنج می‌گذرد، برنج سفید نام دارد.

خواص شگفت انگیز سبوس برنج

سبوس برنج دارای کاربردهای فروانی در صنایع دارویی، دمنوش‌ها، نان و بیشتر مواد غذایی است. سبوس برنج سرشار از مواد معدنی از جمله:پتاسیم، کلسیم، روی، سلنیم، منیزیم، آهن، اسیدهای چرب ضروری، مس، پتاسیم، منگنز، و سرشار از آنتی اکسیدان‌های مفید، ویتامین‌های B1 ،B2 ،B5 ،B6 ،E و فیبر است.

از فواید سبوس برنج برای جلوگیری از بیماری‌هایی همچون، فشار خون بالا، دیابت، کلسترول افزایشی، و بسیاری از موارد دیگر استفاده می‌شود؛ اما شواهد علمی ثابت شده‌ای برای تأیید بسیاری از این موارد وجود ندارد.

با سبوس برنج، روغنی تهیه می‌شود که برای کاهش کلسترول بالا استفاده می‌شود. امروزه برخی از مردم به دلیل داشتن بثورات پوستی آلرژیک بنام اگزما، سبوس برنج را مستقیماً روی پوست قرار می‌دهند تا آن را بهبود دهند.

فواید سبوس برنج

مزایای شگفت‌انگیز سبوس برنج برای سلامتی

1) سرشار از فیبر است.

سبوس برنج را به عنوان منبعی که سرشار از فیبر غذایی است مصرف می‌کنند. پیروی از یک رژیم غذایی غنی از فیبر به شما در حفظ وزن استاندارد و تناسب اندام کمک می‌کند؛ و باعث سیر شدن شما برای مدت طولانی می‌شود. فیبر موجود در سبوس برنج، همچنین به کنترل سطح قند خون شما کمک می‌کند. فیبر موجود در سبوس برنج باعث جلوگیری از بروز بیماری‌های قلبی می‌شود. یک چهارم فنجان سبوس برنج حاوی 6.2 گرم فیبر غذایی است.

2) سرشار از منگنز و فسفر است.

سبوس برنج منبع خوبی از مواد معدنی ضروری است، و مقدار زیادی منگنز و فسفر برای بدن شما فراهم می‌کند. شما برای سلامتی هر چه بیشتر استخوان‌های بدن خود، به هر دو این ماده معدنی نیاز دارید. فسفر به بافت استخوان‌بندی کمک می‌کند، تا استخوان‌های شما سخت و محکم شود؛ در حالی که منگنز به بدن شما کمک می‌کند، کلاژن تولید کند که باعث آسیب‌پذیری آنها نشود. همچنین منگنز باعث عملکرد سالم مغز می‌شود، و فسفر در ارتباط سلول، نقش مهمی دارد. یک چهارم فنجان سبوس برنج حاوی 4.2 میلی‌گرم منگنز، و 495 میلی‌گرم فسفر (71 درصد از نیاز روزانه بدن) است.

3) دارای منیزیم و آهن است.

سبوس برنج حاوی مقدار زیادی منیزیم و آهن است. یک چهارم فنجان سبوس برنج ۵.۵ میلی‌گرم آهن برای شما فراهم می‌کند. همچنین هر وعده شامل ۷۲ درصد از نیاز روزانه منیزیم برای زنان و 55 درصد برای مردان را تأمین می‌کند. هر دو ماده معدنی منیزیم و آهن با کمک به سلول‌ها باعث تقویت تولید انرژی و متابولیسم بدن شما می‌شوند. منیزیم همچنین ارتباط سالم سلول را تقویت می‌کند، در حالی که آهن به بدن شما کمک می‌کند تا سلول‌های قرمز خون را که برای انتقال اکسیژن ضروری هستند، تولید کنید.

4) حاوی ویتامین‌های B5 و B6 است.

سبوس برنج حاوی بیشتر ویتامین‌ها، به ویژه ویتامین‌های B5 و B6 است. ویتامین B5 نقش مهمی در عملکرد مغز دارد؛ همین ویتامین، باعث تولید بیشتر هورمون ملاتونین می‌شود، هورمونی مغزی که بر هوشیاری تأثیر می‌گذارد. همچنین این ویتامین باعث تولید استیل کولین می‌شود که ماده شیمیایی مورد استفاده در ارتباط سلول‌های مغزی است. ویتامین B6 همچنین به برقراری ارتباط عصبی کمک می‌کند و در تولید گلبول‌های قرمز نقش دارد. یک چهارم فنجان سبوس برنج، حاوی 2.2 میلی‌گرم اسید پانتوتنیک است. یک وعده نیز 1.2 میلی‌گرم ویتامین B6 (شامل 92 درصد از مقدار توصیه شده در روز) را برای بدن شما تأمین می‌کند.

5) حاوی مواد مغذی مفید است.

سبوس برنج سرشار از چربی‌های سالم و انواع مواد مغذی دیگر است. سبوس برنج شامل نسبت‌های بالاتر از چربی غیر اشباع است که این نوع روغن برای سلامتی قلب بسیار مفید است. سبوس برنج دارای ویتامین E است، که یک ویتامین محلول در چربی است؛ و در عملکرد سیستم ایمنی بدن و رگ‌های خونی نقش مهمی دارد. سایر ترکیبات موجود در سبوس برنج، مانند توکوترینول‌ها، اوریزانول و استرول‌های گیاهی هستند، که فواید زیادی برای سلامتی دارند.

6) باعث متعادل شدن سطح قند خون می‌شود.

سبوس برنج با بهبود مقاومت بدن به انسولین می‌شود. انسولین یک عامل خطرناک برای مبتلا شدن به بیماری دیابت نوع 2 است. انسولین با انتقال قند به سلول‌های شما، سطح قند خون را کاهش می‌دهد. با این حال، اگر دچار مقاومت به انسولین شوید، بدن شما دیگر به این هورمون پاسخ نمی‌دهد.

۷) باعث سلامت قلب می‌شود.

سبوس برنج عاملی برای سلامتی قلب است. دولت ژاپن به دلیل اثرات کاهش کلسترول، سبوس برنج را به عنوان یک ماده غذایی سالم به رسمیت می‌شناسد. نتایح بدست آمده از مطالعات نشان می‌دهد که سبوس برنج به طور قابل توجهی کلسترول LDL (بد) را کاهش می‌دهد، در حالی که کلسترول HDL (خوب) را تقویت می‌کند. محققان بهبود سطح کلسترول را به استرول‌های گیاهی روغن نسبت می‌دهند، که از جذب کلسترول در بدن جلوگیری می‌کند.

۸) دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است.

سبوس برنج دارای چندین ترکیب در اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است؛ یکی از این ترکیبات اوریزانول است. در برخی مطالعات نشان داده شده است، که چندین آنزیم مهار کننده التهاب را سرکوب می‌کند. به ویژه ممکن است باعث التهاب در رگ‌های خونی و غشای قلب شما شود؛ در صورت عدم درمان، این التهاب می‌تواند باعث تصلب شرایین یا سخت شدن و تنگی عروق شود که این عارضه منجر به بیماری‌های قلبی ‌می‌شود. همچنین نتایج بدست آمده از برخی مطالعات نشان می‌دهند که ترکیبات فعال موسوم به توكترینول‌ها از التهاب جلوگیری می‌كنند. سبوس برنج به طور قابل توجهی ظرفیت آنتی اکسیدانی افراد را افزایش می‌دهد که همین، به مبارزه با استرس اکسیداتیو کمک می‎‌کند.

۹) دارای اثرات ضد سرطانی است.

توكوترينول‌ها، گروهی از آنتی اكسيدان‌های موجود در سبوس برنج هستند که اثرات ضدسرطانی دارند. نتایج به دست آمده از برخی مطالعات نشان می‌دهند که توکوترینول‌ها رشد سلول‌های مختلف سرطانی از جمله سلول‌های پستان، ریه، تخمدان، کبد، مغز و پانکراس را سرکوب می‌کنند. توکوترینول‌ها وقتی با سایر داروهای ضد سرطان یا شیمی درمانی ترکیب شوند، اثرات ضد سرطانی بالایی دارند. بنابرین مکمل استفاده از آنتی اکسیدان‌ها، مانند توکوترینول‌ها، در طول شیمی درمانی بحث برانگیز است؛ تحقیقات در مورد اینکه انجام این کار باعث افزایش یا اختلال در درمان می شود، متفاوت است. به خاطر داشته باشید که سبوس برنج نباید درمانی برای سرطان محسوب شود.

۱۰) باعث کم شدن بوی بد دهان می‌شود.

سبوس برنج کشیدن، یک عمل باستانی است که شامل چرخش سبوس برنج در اطراف دهان می‌شود. بنابرین سبوس برنج، برای بهبود سلامت دهان و دندان مفید است. نتایج بدست آمده از برخی مطالعات نشان می‌دهند که سبوس برنج باعث کاهش بوی بد دهان می‎‌شود. محققان حدس می‌زنند که محتوای آنتی اکسیدانی غنی از روغن در این امر مؤثر باشد.

۱۱)  سلامت ایمنی بدن را افزایش می‌دهد.

سبوس برنج پاسخ ایمنی بدن شما را در برابر عوامل بیماری زا بهبود می‌بخشد، که اولین خط دفاعی بدن شما در برابر باکتری‌ها، ویروس‌ها و موجودات زنده دیگر است. به عنوان مثال، نتایج بدست آمده از برخی مطالعات نشان می‌دهند که یک عصاره غنی از اوریزانول از سبوس برنج باعث افزایش پاسخ ایمنی بدن می‌شود. با این حال مشخص نیست که آیا این اثر در انسان رخ می دهد یا خیر.

۱۲) باعث زیبایی پوست و سلامت مو است.

آنتی اکسیدان‌های موجود در سبوس برنج از سلامت پوست حمایت می‌کنند. نتایج بدست آمده از برخی مطالعات نشان می‌دهند که روغن سبوس برنج، سیستم ایمنی بدن شما را حفظ کرده و سلامت پوست را تقویت می‌کند. هنوز تحقیقات بیشتری برای تایید این موارد لازم است.

سخن پایانی

سبوس برنج همان لایه خارجی هسته برنج است، که دارای انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی است؛ همچنین باعث بهبود کنترل قند خون و سلامت قلب می‌شود و سرشار از چندین آنتی اکسیدان است. در خواص سبوس برنج باید اثرات ضد التهابی و ضد سرطانی نهفته باشد. شما می‌توانید سبوس برنج را از فروشگاه‌های اینترنتی همچون «برنج‌اول» سفارش دهید.